Viêm xoang bướm là bệnh thuộc nhóm xoang sau, nằm sâu dưới nền sọ nên được xem là vấn đề nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời. Cùng tìm hiểu về vị trí, giải phẫu, biến chứng để có phương pháp phòng và trị bệnh hiệu quả.
Nội dung chính trong bài
Các vị trí bị viêm xoang bướm
Bệnh xoang bướm là tình trạng người bệnh bị viêm nhiễm ở vùng xoang bướm. Trong đó, vùng xoang bướm nằm ở vị trí sâu dưới nền sọ, gắn liền với dây thần kinh thị giác, ổ mắt, tuyến yên và xoang tĩnh mạch hang.
Các vị trí bị bệnh gồm 5 thành ở xoang bướm. Cụ thể gồm:
- Thành trước của xoang bướm (thành mũi): Là thành vách ngăn giúp ngăn cách giữa hai xoang và vách ngăn mũi có thể được tiếp cận bằng phẫu thuật hoặc nội soi. Tại thành trước có lỗ thông xoang bướm, khi tiến hành giải phẫu các bác sĩ sẽ làm rộng phần lỗ thông này giúp cải thiện tình trạng bệnh.
- Thành sau của xoang bướm: Tầng sâu của đáy sọ liên quan tới các cơ quan dưới, xoang tĩnh mạch chẩm ngang. Tiếp cận thành này bằng cách phẫu thuật đường mở xoang hàm hoặc nội soi.
- Viêm xoang bướm thành dưới: Được xem là trần của vòm họng. Thành dưới ở vị trí hướng xuống miệng thực quản và thanh quản.
- Thành trên: Có vị trí tiếp xúc với vùng dưới đồi thị và tuyến yên.
- Thành ngoài: Sau hốc mắt, ở phía dưới ống thị, cực trong của khe xoang bướm.
Bệnh xoang bướm có thể ảnh hưởng đến nhiều vị trí như đầu, tai, họng, thanh quản, hệ tiêu hóa, răng, mắt. Vì thế bên cạnh việc gây các triệu chứng nghẹt mũi, tịt mũi, điếc mũi, người bệnh có thể đối mặt với các triệu chứng đau nhức đầu, viêm tai, viêm họng, viêm thanh quản mãn tính, buồn nôn, mờ mắt…
Giải phẫu viêm xoang bướm
Giải phẫu xoang bướm là phương pháp được các bác sĩ lựa chọn để cắt đứt các triệu chứng bệnh nhanh nhất, phòng ngừa bệnh biến chứng ảnh hưởng đến thị giác thậm chí gây mù lòa cho bệnh nhân.
Trước khi giải phẫu, các bác sĩ sẽ kiểm tra tình trạng bệnh để chọn phương pháp phù hợp. Cụ thể, kiểm tra bằng cách MRI hoặc chụp CT để quan sát tình trạng bệnh, nội soi kiểm tra các vấn đề bên trong xoang. Ngoài ra, các bác sĩ có thể chỉ định bệnh nhân viêm xoang cánh bướm xét nghiệm dị ứng, xét nghiệm vi sinh để tìm các tác nhân có thể gây dị ứng hoặc mức độ vi khuẩn phát triển trong xoang.
Sau quá trình xác định tình trạng, mức độ bệnh xoang bướm của bệnh nhân, người bệnh sẽ được chỉ định dùng các phương pháp giải phẫu. Bao gồm:
Phẫu thuật xoang theo đường mở xoang hàm
Phương pháp phẫu thuật này nhằm tạo trạng thái giải phẫu người bệnh để phục hồi chức năng thanh thải lông – nhầy của hệ thống, khôi phục chức năng tự dẫn lưu của xoang hàm, đưa niêm mạc của xoang hàm về trạng thái khỏe mạnh.
Thực hiện bằng cách tẩm thuốc co mạch, tiêm tê dưới niêm mạc, dùng dao hút cắt để mở rộng lỗ thông xoang bướm, lấy sạch các vấn đề gây bệnh viêm xoang bướm qua lỗ thông xoang.
Đây là phương pháp giải phẫu trực tiếp giúp bác sĩ tiếp cận và xử lý đúng vùng gây bệnh, thực hiện ngắn, hiệu quả nhanh. Tuy nhiên người bệnh cũng phải đối mặt với thời gian phục hồi bệnh lâu (thông thường trên 6 tuần), tuân thủ nghiêm ngặt các chỉ định sau khi giải phẫu, tái khám theo thời gian hẹn.
Mặc dù đã phẫu thuật nhưng vẫn có nhiều trường hợp tái phát bệnh do thói quen sinh hoạt, cơ địa hoặc các vấn đề môi trường tác động.
Giải phẫu viêm xoang bướm bằng phương pháp nội soi
Giải phẫu xoang bướm nội soi có nhiều ưu điểm như thời gian giải phẫu nhanh, ít gây đau nên được nhiều người bệnh lựa chọn chữa trị bệnh. Với phương pháp này, các bác sĩ sẽ tiến hành gây mê và đặt ống bằng nhựa vào trong miệng bệnh nhân, ống này dài đến khí quản để người bệnh thở được trong lúc tiến hành nội soi mũi.
Nội soi chỉ tiến hành trong xoang mũi, bệnh nhân sẽ không bị rạch ra bên ngoài. Khi cho ống nội soi vào mũi, các bác sĩ sẽ sẽ quan sát trên màn hình chiếu, dùng dụng cụ y học dành riêng cho phẫu thuật nội soi để loại bỏ những phần thừa gây viêm xoang cánh bướm, phục hồi chức năng dẫn lưu của xoang và làm rộng lỗ thông xoang.
Người bệnh chỉ mất khoảng 1-2 giờ để giải phẫu, không cần nằm viện mà có thể về ngay sau khi thực hiện và ít gây cảm giác đau so với phương pháp phẫu thuật mở xoang hàm. Sau khi phẫu thuật nội soi, các bác sĩ sẽ đặt hai miếng xốp để cầm máu vào hai hốc mũi trong 24-48 giờ, thời gian dưỡng bệnh theo phương pháp này cũng rất lâu.
Xem thêm >> Viêm xoang gây nhức đầu, gây ho và viêm họng, Tại Sao?
Nhìn chung, giải phẫu bệnh xoang bướm được xem là phương pháp điều trị nhanh, hiệu quả rõ rệt cho người bệnh. Tuy nhiên người bệnh cũng cần lưu ý chọn các bác sĩ chuyên môn cao, máy móc và thiết bị đảm bảo hiện đại để an toàn khi giải phẫu.
Sau khi giải phẫu, người bệnh cần tuân thủ các chỉ định, hướng dẫn của bác sĩ. Chú ý việc ăn uống, nghỉ ngơi sinh hoạt khoa học để có kết quả khả quan tránh tình trạng tái phát hoặc những biến chứng không mong muốn.
Biến chứng viêm xoang bướm
Do có vị trí đặc biệt nên nếu không điều trị kịp thời, bệnh xoang bướm sẽ có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm. Bên cạnh các triệu chứng thường gặp của bệnh như chảy nước mũi, nghẹt mũi, ảnh hưởng khứu giác, thính giác, đau nhức vùng mặt , dịch họng chảy nhiều, sốt nhẹ, ảnh hưởng đường tiêu hóa… người bệnh có thể đối diện với các biến chứng sau:
- Gây viêm họng do dịch mủ ở xoang chảy ngược xuống.
- Mờ mắt, sưng mí mắt do dịch mủ có thể chảy ngược ra ngoài. Nhãn cầu mắt lồi, khó khăn khi chuyển động.
- Bệnh viêm xoang bướm khó khăn trong điều trị dứt điểm có thể ảnh hưởng hộp sọ dẫn đến hiện tượng xương bị bào mòn đe dọa tính mạng người bệnh.
- Khiến người bệnh có thể bị sốt cao dẫn đến khả năng co giật.
- Nhiễm trùng ổ mắt trong đó có đến 10% người bị nhiễm trùng ổ mắt có thể bị mù lòa.
Xoang bướm viêm là một bệnh hiếm gặp, khi gặp phải thì việc điều trị dứt điểm bệnh cũng rất khó khăn do vị trí nằm tận sâu trong cùng gần khu vực nền sọ nên gây khó khăn. Tuy nhiên người bệnh cần chú ý quan sát để phát hiện bệnh sớm, tăng khả năng điều trị dứt điểm.
Những thông tin vị trí viêm xoang bướm, biến chứng và cách giải phẫu trên hy vọng hữu ích với bạn. Đừng quên thăm khám và điều trị sớm nhất, giữ môi trường sạch thoáng để hạn chế những biến chứng nguy hiểm.
